Kiedy wyrastają stałe zęby u dziecka?
Zęby stałe pojawiają się w jamie ustnej około 6 roku życia. Wyrzynanie zębów stałych poprzedza resorpcja korzeni zębów mlecznych, która rozpoczyna się około 4 roku życia. Za 5-tkami mlecznymi znajdują się szerokie pola dla wyrznięcia się 6-tek stałych, które zwykle wyrzynają się jako pierwsze.
Rozwój zębów stałych – harmonogram
| Szczęka | Żuchwa |
| 1 – 7 rok życia 2 – 8 rok życia 3 – 12 rok życia 4 – 10 rok życia 5 – 11 rok życia 6 – 6 rok życia 7 – 12 rok życia 8 – ok. 18 roku życia | 1 – 6-7 rok życia 2 – 7 rok życia 3 – 10 rok życia 4 – 10 rok życia 5 – 11 rok życia 6 – 6 rok życia 7 – 12 rok życia 8 – 18 rok życia |
Trzonowce są pierwszymi stałymi zębami, które pojawiają się w buzi sześciolatka, choć coraz częściej zdarza się, że wcześniejsze są siekacze przyśrodkowe. Jeżeli dziecko ma już stałe szóstki warto pójść z nim do dentysty, aby zalakować zęby. Oczyszczony zdrowy ząb stomatolog pokrywa specjalnym lakierem, który wypełni naturalne bruzdy na powierzchni zęba. Chroni to jego powierzchnię przed próchnicą. Z lakowaniem zęba najlepiej nie czekać aż pojawią się wszystkie trzonowce. Można to robić po kolei po 1-2 zęby podczas każdej wizyty.
Ważne etapy wyrzynania się zębów
Około 7 roku życia wyrzynają się siekacze przyśrodkowe w szczęce i siekacze boczne w żuchwie. Około 8 roku życia przychodzi pora na siekacze boczne w szczęce. Kieł i pierwszy ząb przedtrzonowy wyrzyna się około 10 roku życia, drugie przedtrzonowe wyrzynają się około 11 roku życia, zaś około 12 roku życia wyrzynają się drugie zęby trzonowe. Dorosłe ząbkowanie kończy się na trzecich zębach trzonowych tzw. zębach mądrości, które pojawiają się w różnym wieku.
W ostatnich latach zauważa się tendencję do wcześniejszego zmieniania zębów przez młodzież. Dzieci rozwijają się szybciej i są dobrze odżywione. Dziewczynki ząbkują wcześniej niż chłopcy. Dzieci smukłe wyprzedzają dzieci krępe.
Higiena stałych zębów
Pamiętać należy, że czas, kiedy pojawiają się stałe zęby, jest indywidualny dla każdego dziecka, ale gdy już one są, bardzo ważna staje się ich higiena. Najlepiej, gdy od początku, mając stałe zęby, w miarę możliwości myje się je po każdym posiłku. Dziecko należy przyzwyczajać do mycia zębów od chwili, gdy się one pojawią w jego buzi. Początkowo wystarczy przecierać ząbki wilgotnym gazikiem zamoczonym w czystej wodzie. Dwulatek może już myć zęby samodzielnie.
Pilnujmy jednak tego, aby wypluwał pastę z buzi. Zawsze stosujmy pastę do zębów dostosowaną do wieku dziecka.
Jeżeli dziecko ukończy pół roku i jeszcze nie ma ani jednego zęba, nie należy się tym martwić. Początek procesu ząbkowania może nastąpić w różnym wieku. Badania przeprowadzone przez dentystów wśród dzieci uczęszczających do żłobków wykazały, że w 6 miesiącu jedynie u 26 proc. dzieci zaczynają się wyżynać pierwsze zęby. Przed 6 miesiącem życia rozpoczyna ząbkowanie 17 proc. dzieci, zaś aż 57 proc. dzieci ząbkuje później.
Zęby stałe niedojrzałe leczymy podobnie jak zęby stałe całkowicie uformowane, mając jednak na uwadze nieco odmienną budowę anatomiczną tych pierwszych. Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie patologii, ponieważ ze względu na słaby stopień mineralizacji, proces próchnicowy przebiega znacznie szybciej niż w zębach z zakończonym rozwojem.
